زنجبیل و ۱۲ مزیت عمده‌ی آن برای بدن و مغز

زنجبیل یا زنجفیل امروزه به‌عنوان یکی از ادویه‌های مورداستفاده در رژیم غذایی اکثر مردم قرار دارد و این به دلیل مزایای فوق‌العاده‌ی آن است. این مزیت‌ها، عمدتاً به دلیل وجود آنتی‌اکسیدان‌ها، خواص ضدالتهابی و ترکیباتی همچون جینجرول، شوگاول، پانادول و زنیان هست.

در اینکه زنجبیل برای سلامتی مفید است،‌ هیچ شکی نیست و به همین دلیل است که استفاده از آن در رژیم غذایی توصیه می‌شود. در این مقاله ۱۲ مزیت شگفت‌انگیز این ادویه‌ی محبوب را بررسی می‌کنیم و نشان خواهیم داد که مصرف زنجفیل تا چه اندازه می‌تواند برای بدن مفید باشد.

زنجبیل چیست؟

Zingiber Officinale یا همان زنجبیل یک گیاه گل‌دار است که همانند زردچوبه دارای ساقه‌ی زیرزمینی یا ریزوم هست. این ساقه‌ی زیرزمین که در اصل ریشه‌ی گیاه شناخته می‌شود به‌عنوان زنجبیل شناخته می‌شود و همین ریشه است که خواص درمانی فراوانی دارد.

تحقیقات زیادی در رابطه با مزایای زنجبیل انجام‌شده است و هزاران سال است که در سراسر جهان از آن به‌عنوان یک داروی گیاهی استفاده می‌شود. در متون چینی، رومی، یونانی، عربی و سانسکریت نیز از مزیت‌های زنجبیل برای سلامتی یادشده است. بنابراین افزودن ریشه‌ی زنجفیل به رژیم غذایی، می‌تواند تأثیر مهمی در سلامت بدن داشته باشد.

ارزش غذایی زنجبیل

زنجبیل شامل مجموعه‌ای متنوع از ویتامین‌ها و مواد معدنی است و همچنین حاوی جینجرول هست که ترکیبی قوی از آنتی‌اکسیدان و خواص ضدالتهابی است و درصد زیادی از مزایای سلامتی زنجفیل مربوط به این ترکیب  فوق‌العاده می‌شود.

۱۰۰ گرم (حدود ۵/۳ اونس) زنجبیل خام شامل موارد زیر می‌شود:

• کالری: ۸۰
• کربوهیدرات: ۸/۱۷ گرم
• پروتئین: ۸/۱ گرم
• چربی: ۷/۰ گرم
• فیبر رژیمی: ۲ گرم
• پتاسیم: ۴۱۵ میلی‌گرم و ۱۲ درصد مصرف روزانه (DV)
• مس: ۲/۰ میلی‌گرم و ۱۱ درصد مصرف روزانه (DV)
• منگنز: ۲/۰ میلی‌گرم و ۱۱ درصد مصرف روزانه (DV)
• منیزیم: ۴۳ میلی‌گرم و ۱۱ درصد مصرف روزانه (DV)
• ویتامین C: 5 میلی‌گرم و ۸ درصد مصرف روزانه (DV)
• ویتامین B6: 2/0 میلی‌گرم و ۸ درصد مصرف روزانه (DV)
• نیاسین: ۷/۰ میلی‌گرم و ۴ درصد مصرف روزانه (DV)
• فسفر: ۳۴ میلی‌گرم و ۳ درصد مصرف روزانه (DV)
• آهن: ۶/۰ میلی‌گرم و ۳ درصد مصرف روزانه (DV)

علاوه بر موارد بالا زنجبیل حاوی مقدار کمی کلسیم، روی، پانتوتنیک اسید، ریبوفلاوین و تیامین نیز هست. بااین‌حال باید در نظر داشت که اکثر مردم مقدار کمی زنجبیل مصرف می‌کنند،‌ بنابراین توصیه می‌شود که زنجفیل را با انواع غذاها ترکیب کنید تا نیازهای شمارا برطرف کند.

۱۲ مزیت زنجبیل

۱- درمان حالت تهوع

استفاده از زنجبیل برای بیماری‌هایی همچون دریازدگی و حالت‌های صبحگاهی، قدمتی تاریخی دارد و این به دلیل خاصیت ضد تهوعی آن است. بررسی ۱۲ تحقیق دانشگاهی، بیانگر این مطلب است که زنجفیل در کاهش علائم تهوع برای ۱۲۷۸ زن باردار، مؤثر بوده و از طرفی عوارض جانبی کمتری را برای آن‌ها به وجود آورده است. علاوه بر این مطالعه‌ی دیگری که در مرکز پزشکی دانشگاه روچستر انجام شد، نشان داد که مصرف زنجبیل برای بیمارانی که شیمی‌درمانی‌ می‌کنند موجب کاهش تهوع می‌شود.

۲- مبارزه با عفونت‌های قارچی

عفونت‌های قارچی باعث طیف گسترده‌ای از ناراحتی‌های جسمی ازجمله خارش می‌شود. خوشبختانه، زنجبیل دارای خواص ضد قارچی قدرتمندی است و در بهبود این مشکل بسیار مؤثر هست. یک مطالعه‌ی‌ آزمایشگاهی که در سال ۲۰۱۶ در ایران انجام شد، مشخص کرد که زنجفیل در برابر دو نوع مخمری که معمولاً عفونت‌های قارچی را در دهان ایجاد می‌کنند، مؤثر است. تحقیقی آزمایشگاهی در Mycoses اثرات ضد قارچ ۲۹ گونه‌ی گیاهی را اندازه‌گیری کرد و تأثیر زنجبیل در نابودی قارچ، رتبه‌ی بالایی را به خود اختصاص داد.

۳- درمان زخم معده

زخم معده علاوه بر اینکه جزء بیماری‌های دردناک محسوب می‌شود باعث ناراحتی دیگری مانند خستگی، سوزش سر دل و ناراحتی‌های شکمی نیز می‌شود. مطالعات متعدد نشان داده‌اند که زنجفیل می‌تواند برای پیشگیری زخم معده مفید باشد. درواقع در یک مطالعه‌ی آزمایشگاه که بر روی حیوانات انجام شد (۲۰۱۱)، نشان داد که زنجبیل به‌واسطه‌ی استیل سالیسیلیک اسید (آسپرین) موجود در آن و با کاهش سطح پروتئین‌های التهابی و جلوگیری از فعالیت‌ آنزیم‌هایی که باعث زخم معده می‌شوند می‌تواند برای پیشگیری و بهبود زخم معده مؤثر باشد.

۴- کاهش درد قاعدگی

متأسفانه زنان در دوران قاعدگی با مشکلات متعددی مواجه می‌شوند که درد، دیسمنوره (درد غیر معمول در ناحیه‌ی شکم) و سردرد از آن جمله است. زنجبیل مطمئناً می‌تواند تا حد زیادی این مشکل را برطرف کند. یک مطالعه‌ی منتشرشده در مجله‌ی پزشکی ”جایگزین و مکمل“ نشان داد که زنجبیل عملکردی شبیه به داروهایی مانند ایبوپروفن و مونوآمین دارد و موجب کاهش درد قاعدگی می‌شود. در سال ۲۰۰۹ تحقیق مشابهی انجام شد و یافته‌های آن بیانگر این مطلب بود که زنجبیل علاوه بر اینکه شدت درد را کاهش می‌دهد، می‌تواند مدت درد را نیز کم کند.

۵- پیشگیری و درمان سرطان

یکی از مزایای قابل‌توجه زنجفیل، خواص ضد سرطانی‌ آن است که علت اصلی آن ترکیبی قدرتمند به نام جینجرول هست. مطالعات آزمایشگاهی نشان می‌دهد که زنجبیل و ترکیبات آن می‌تواند در جلوگیری از رشد سلول‌های سرطانی برای سرطان‌های تخمدان، پروستات و پانکراس مؤثر باشد، بااین‌حال تحقیقات بیشتری لازم است که خواص زنجبیل در مهار سرطان را بررسی کند.

۶- تنظیم قند خون

قند خون بالا می‌تواند موجب مشکلات فراوانی مانند ادرار مکرر، سردرد‌های میگرنی و تشنگی شدید شود و اگر به آن توجه نشود باعث مشکلات جدی‌تری مثل آسیب‌های عصبی می‌شود. یافته‌های تحقیقاتی نشان می‌دهند که زنجبیل میزان طبیعی قند خون را حفظ می‌کند و از عوارض جانبی ناشی از کاهش یا افزایش آن جلوگیری می‌کند.

در تحقیقی که سال ۲۰۱۵ انجام پذیرفت، مشخص شد که زنجفیل، قند خون ناشتا را ۱۲ درصد کاهش می‌دهد و در درازمدت، سطح قند خون را به میزان ۱۰ درصد بهبود می‌بخشد.

۷- کاهش دردهای عضلانی و مفصلی

اضافه کردن زنجبیل در رژیم غذایی، می‌تواند برای بهبود دردهای عضلانی و مفاصل و بیماری‌هایی مانند آرتروز مفید باشد، علت این امر ترکیبات زنجفیل است که باعث کاهش التهاب می‌شوند. تحقیقی که در این زمینه انجام گرفت بیانگر این مطلب بود که زنجبیل، در کاهش دردهای عضلانی ناشی از ورزش تأثیر مثبت دارد و از طرفی باعث کاهش درد زانو در افراد مبتلا به آستئوآرتریت هست.

۸- کاهش سطح کلسترول

کلسترول برای سلامتی بدن ضروری است، اما سطح کلسترول بالا در خون، باعث انسداد رگ‌ها و افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی می‌شود. یکی از مهم‌ترین مزایای زنجبیل این است که می‌تواند سطح کلسترول و تری گلیسیرید را کاهش دهد. تحقیقی که در دانشگاه علوم پزشکی بابل در ایران انجام شد، نشان داد که زنجفیل می‌تواند به کاهش کلسترول LDL کمک کند و همزمان باعث کلسترول HDL شود. مطالعاتی که بر روی حیوانات انجام‌شده است نشان داد که زنجبیل در کاهش کلسترول، مانند داروی آتورواستاتین عمل می‌کند. این دارو  معمولاً برای بیمارانی که مبتلا به کلسترول بالای خون هستند تجویز می‌شود.

۹- بهبود عملکرد مغز

بیماری‌های مزمنی همچون آلزایمر و پارکینسون، در پی علائمی مانند استرس اکسیداتیو و التهاب مزمن مغز،‌ به وجود می‌آیند. زنجفیل با توجه به اینکه حاوی میزان بالایی از آنتی‌اکسیدان‌ها و خواص ضدالتهابی است، می‌تواند در سلامت مغز بسیار مؤثر باشد. مطالعات متعددی که بر روی حیوانات آزمایشگاهی صورت گرفته است، ثابت کرده‌اند که زنجبیل می‌تواند در برابر زوال عقل مؤثر باشد. علاوه بر این،‌ تحقیقی که سال ۲۰۱۲ انجام شد، مشخص کرد که زنجبیل در بهبود عملکرد شناختی زنان میانسال تأثیر مثبت دارد.

۱۰- مبارزه با عفونت‌ باکتریایی

زنجفیل علاوه بر خواص ضد قارچی، در مبارزه با عفونت‌های باکتریایی نیز عملکردی مناسب دارد. باکتری‌های پاتوژن (بیماری‌زا)، شایع‌ترین علت بیماری‌هایی همچون عفونت دستگاه ادراری، پنومونی و برونشیت هستند که خواص آنتی باکتریان زنجبیل در نابودی آن مؤثر است. به‌علاوه بر اساس یک مطالعه‌ی‌ آزمایشگاهی،‌ ترکیبات زنجبیل می‌تواند در کاهش رشد باکتری‌هایی که باعث بیمارهای لثه می‌شوند، مفید باشد.

۱۱- کاهش التهاب

اگرچه التهاب، پاسخ طبیعی بدن به آسیب‌ها و عفونت است و نشان‌دهنده‌ی سلامت بدن هست، ولی التهاب مزمن، به‌عنوان یک عامل مهم در بروز مشکلاتی همچون بیماری‌های قلبی، چاقی،‌ دیابت و سرطان است. تحقیقی که در مجله‌ی بین‌المللی داروهای پیشگیرانه منتشر شد، اشاره کرد که زنجبیل می‌تواند تجزیه‌ی برخی مارکرهای التهابی را مهار کند. علاوه بر این برخی از خواص زنجفیل می‌تواند از لخته شدن خون جلوگیری کند، اما هنوز مطالعه‌ی جامعی در این زمینه صورت نگرفته است.

۱۲- بهبود عملکرد دستگاه گوارش

یکی از مهم‌ترین مزایای زنجبیل،‌ توانایی آن برای بهبود عملکرد دستگاه گوارش و مشکلاتی مانند اختلال نعوظ هست. ضعف دستگاه گوارش با علائمی مانند درد، سوزش سر دل،‌ پریشانی و ناراحتی همراه است. بر اساس یک مطالعه که در مجله‌ی جهانی گاسترواندرولوژی منتشر شد، زنجبیل در مقایسه با روش پلاسیبو، به میزان ۲۵ درصد، در درمان افرادی که دارای سوءهاضمه هستند، مؤثرتر است. بعلاوه مطالعه‌ای دیگر نشان داد که سرعت تخلیه‌ی معده‌ی افرادی که با وعده‌ی غذایی خود زنجفیل مصرف می‌کنند،‌ افزایش دو برابری داشته است.